نوشته شده توسط elyasi در تاریخ 6 آذر 1402
تعویض شناسنامه
تعویض شناسنامه
بسیاری از افراد در سنین مختلف به دلایل گوناگونی تصمیم میگیرند که شناسنامه خود را تعویض کنند و یک شناسنامه جدید دریافت نمایند. تعویض شناسنامه در سنین گوناگون و توسط افراد مختلف ممکن است.
تعویض شناسنامه دارای قوانین و قواعد خاص خود میباشد و فرد متقاضی باید مراحل مورد نیاز را با به همراه داشتن مدارک لازم طی نماید.
تعویض شناسنامه پس از طلاق یا دریافت شناسنامه جدید یا حتی به علت مفقودی و غیره ممکن میباشد، که همه موارد را در ادامه این مطلب مورد بررسی قرار دادهایم.
تعویض شناسنامه در قانون
موارد مربوط به ثبت و تغییر شناسنامه در قانون ثبت احوال مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین مواد در این خصوص، مواد ۴۰، ۴۱ و ۴۲ قانون ثبت احوال هستند. با استناد به این مواد، تغییر در نام خانوادگی مطابق آیین نامه اجرایی این قانون است و همچنین مواردی مربوط به رعایت حق تقدم در داشتن نام خانوادگی را بیان میکند. برای مثال اگر کسی نام خانوادگی شخص دیگری را بدون اجازه او انتخاب کند، فردی که در ابتدا آن نام خانوادگی را داشته است میتواند از او شکایت نموده و فرد دوم ملزم است که نام خانوادگی خود را تغییر دهد.
در ماده ۴۲ به این اشاره شده است که اگر زوجه نام خانوادگی همسر را بعد از ازدواج برگزیند، در صورت طلاق زوجین، ادامه استفاده از نام خانوادگی موکول به اجازه همسر خواهد بود.
تعویض شناسنامه به صورت آنلاین
تعویض شناسنامه به صورت حضوری و با مراجعه به اداره ثبت احوال ممکن است اما فرد متقاضی همچنین میتواند به صورت آنلاین و از طریق سایت ثبت احوال، فرم مربوط به تعویض شناسنامه را دریافت نموده و پس از پر کردن آن، به همراه مدارک لازم به اداره ثبت احوال مراجعه نموده و درخواست تعویض را ثبت نماید.
بنابراین برای احراز هویت و ثبت درخواست نیاز است که فرد به همراه مدارک کامل به ثبت احوال مراجعه کند و اگر نقصی در مدارک وجود داشته باشد روند انجام کار با مشکل مواجه خواهد شد و بهتر است که با دقت تمام، نسبت به ارائه مدارک اقدام نموده و درخواست خود را ثبت کند.
چه کسانی میتوانند برای تعویض شناسنامه درخواست دهند؟
افرادی از قبیل اشخاص بالای ۱۸ سال، پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه برای افراد زیر ۱۸ سال، افراد بین ۱۵ تا ۱۸ سال با دارا بودن حکم رشد، سرپرست قانونی برای صغیر و محجور و مادر تا زمانی که در قید زوجیت پدر باشد با ارائه شناسنامه خود میتوانند برای تعویض شناسنامه و دریافت شناسنامه جدید اقدام نمایند.
دریافت شناسنامه المثنی
درخواست تعویض شناسنامه و شناسنامه المثنی دارای تفاوتهای زیادی است. دریافت شناسنامه المثنی در صورتی ممکن است که شناسنامه پیشین فرد به دلایلی مفقود شده باشد. بنابراین طبیعتا دریافت آن نیز دارای مراحل پیچیدهتری است و فرد متقاضی باید مدارک بیشتری را ارائه دهد چرا که باید اثبات نماید که شناسنامه پیشین او مفقود گردیده و دیگر وجود ندارد.
ثبت اعلام مفقودی شناسنامه امروزه به صورت اینترنتی و از طریق سایت سازمان ثبت احوال نیز ممکن است و نیازی به مراجعه حضوری نیست.
افراد متقاضی همچنین برای دریافت شناسنامه المثنی باید کارت ملی هوشمند ارائه دهند و اگر از قبل برای دریافت آن اقدام نکرده باشند روند دریافت شناسنامه المثنی با مشکل مواجه خواهد شد.
تعویض شناسنامه در خارج از کشور
تعویض شناسنامه در خارج از کشور دارای مراحل و نکات متفاوتی است. برای ارائه درخواست آن، فرد متقاضی باید شخصا به کنسولگری ایران در آن کشور مراجعه نموده و اگر سن متقاضی بین ۱۵ تا ۱۸ سال تمام باشد، باید به همراه پدر خود به کنسولگری مراجعه نماید.
اگر برای شناسنامه مشکلی از قبیل مخدوش شدن، سوخته شدن، آبدیده شدن و غیره به وجود آمده باشد و علت تغییر شناسنامه یکی از اینها باشد، فرد متقاضی باید علت اینکه شناسنامه به این شکل درآمده است را نیز به صورت کتبی در توضیحات خود بیان نماید. مدت زمان تعویض شناسنامه نیز بیشتر از ایران طول میکشد و حداقل ۳ ماه زمان میبرد. هزینه آن نیز با توجه به تعرفه مربوط به همان سال است و باید توسط فرد متقاضی پرداخت شود.
در خصوص تعویض شناسنامه میتوانید از طریق لینک مشاوره حقوقی از وکلای مجموعه حقوقی باریستان مشاوره رایگان دریافت نمائید.
تعویض شناسنامه بعد از طلاق
بسیاری از افراد در پی این هستند که شناسنامه خود را بعد از طلاق تعویض نمایند. این کار به جز در چند حالت خاص ممکن نیست. اولین حالت وقتی است که زن بدون رابطه جنسی از مرد طلاق گرفته باشد و در این صورت میتواند به همراه گواهی پزشکی قانونی به اداره ثبت احوال مراجعه نموده و به همین ترتیب شناسنامه خود را تعویض نموده تا اثری از طلاق پیشین باقی نماند.
حالت دیگری نیز برای آن وجود دارد وقتی زن و مرد از هم طلاق گرفته باشند اما در طول مدت زناشویی رابطه جنسی داشته باشند، زن فقط در صورتی میتواند اسم همسر پیشین خود را حذف کند که به فردی که میخواهد با او ازدواج کند اطلاع بدهد. بنابراین نمیتوان به منظور فریب همسر جدید و حذف نام همسر پیشین نسبت به تعویض شناسنامه اقدام نمود.
یکی دیگر از نکات بسیار مهم تعویض شناسنامه بعد از طلاق این است که اگر زوجین دارای فرزند باشند و پس از طلاق نسبت به تعویض شناسنامه خود اقدام کنند، نام فرزند آنها باقی میماند و به هیچ وجه نمیتوانند آن را حذف کنند.
تعویض شناسنامه چقدر طول می کشد؟
تعویض شناسنامه در تهران با توجه به بیشتر بودن تعداد متقاضی در پایتخت بیشتر طول میکشد و حدود ۷ تا ۱۰ روز زمان میبرد اما در شهرستانها در حدود ۲ الی ۳ روز میتوان تعویض شناسنامه را انجام داد.
نکته قابل بیان این است که اگر در مدارکی که فرد متقاضی ارائه مینماید نقصی وجود داشته باشد تعویض شناسنامه مدت زمان بیشتری طول میکشد و باید آن را به صورت کامل ارائه نماید.
درخواست عکس دار نمودن شناسنامه نیز ممکن است تا ۲۰ روز طول بکشد.
تعویض شناسنامه قدیمی به جدید
با استناد به ماده ۴۳ قانون ثبت احوال، سازمان ثبت احوال موظف است که شناسنامههای در دست مردم را به تدریج تعویض نماید. همچنین در ماده ۴۶ این قانون آمده است که سازمان ثبت احوال پایان مهلت تعویض شناسنامه هر گروه سنی را به وسیله آگهی و ارتباطات جمعی به اطلاع عموم میرساند.
بنابراین در حالت کلی تعویض شناسنامه قدیمی به جدید یکی از انواع دلایل تعویض شناسنامه است که در طی سالهای اخیر برای تمامی ایرانیان الزامی شده است تا بتوانند از امکانات شناسنامه جدید استفاده نمایند.
برای تعویض شناسنامه از این طریق، اولویتهایی از قبیل فرسوده شدن شناسنامه و غیره نیز وجود دارد. فرد متقاضی میتواند مدارک لازم برای انجام این کار را که عبارتند از اصل شناسنامه قدیمی، عکس جدید و هزینه مورد نیاز و مدارک دیگر را ارائه داده و درخواست خود را به صورت نهایی ثبت نماید.
منبع: قوانین