جرم خیانت در امانت چیست؟ همه چیز درباره خیانت در امانت

جرم خیانت در امانت یکی از جرایم بسیار مهم قانون مجازات اسلامی می‌باشد. بسیاری از افراد نمی‌دانند که خیانت در امانت یک جرم محسوب می‌شود و مجازاتی برای آن در نظر گرفته شده است. در واقع اگر عمل فردی را بتوان از مصادیق خیانت در امانت مذکور در قانون مجازات اسلامی در نظر گرفت، فرد بزه دیده می‌تواند از او شکایت نموده و مجازات مربوطه برای او اعمال می‌شود.

در این مطلب سعی داریم تا انواع خیانت در امانت، مجازات آن، نحوه اثبات و شکایت از آن را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.

انواع خیانت در امانت

مواد ۶۷۳ و ۶۷۴ قسمت تعزیرات قانون مجازات اسلامی به جرم خیانت در امانت اختصاص یافته است. در این دو ماده دو نوع از جرم خیانت در امانت مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

یک نوع خیانت در امانت در سند سفید امضا و نوع دیگر در سایر اموال است که در ماده ۶۷۴ آمده است.

در ادامه هر دو نوع خیانت در امانت را مورد بررسی قرار می‌دهیم. همچنین قابل بیان است که انواع دیگری از خیانت در امانت در قانون مجازات اسلامی آمده است که به آن‌ ها نیز اشاره می‌نماییم.

خیانت در امانت در سند سفید امضا

با توجه به ماده ۶۷۳، اگر کسی که سند سفید امضایی به او سپرده شده است تا برای کار خاصی نگهداری یا استفاده نماید یا آن را به هر طریقی به دست آورده است، از آن سوءاستفاده نماید جرم خیانت در امانت مرتکب شده است و مطابق قانون مجازات اسلامی مجازات می‌گردد.

بنابراین موضوع این ماده سند سفید مهر یا سفید امضا را در بر می‌گیرد و شامل اسناد و اموال دیگر نمی‌شود و در واقع قانون گذار به طور خاص این اسناد را مورد توجه قرار داده است که به هر طریقی به دست دارنده می‌رسند.

خیانت در امانت در اموال دیگر

با استناد به ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی، خیانت در امانت زمانی اتفاق می‌افتد که مال منقول یا غیرمنقولی در اختیار دیگری قرار داده شده تا از آن به منظور رهن، اجاره، وکالت یا امانت استفاده نموده یا به مصرف معینی برساند. اگر فرد امین مال را به صاحبش برنگرداند یا به مصرف معین نرساند و صاحب آن دچار ضرر و زیان شود، خیانت در امانت صورت گرفته است.

بنابراین ماده ۶۷۴ هر مال منقول یا غیرمنقولی را در بر می‌گیرد و حتی قانون گذار موارد مختلف استفاده را بیان کرده است بنابراین میتوان تفسیر موسع از این ماده داشت و بیان نمود که نتیجه اهمیت بسیار زیادی در این بخش از قانون مجازات اسلامی دارا می‌باشد.

انواع دیگر خیانت در امانت

نوع دیگری از این جرم در ماده ۵۹۸ قانون مجازات اسلامی آمده است. اگر کارمندان دولت، به هر نحوی از اموال دولتی استفاده نامناسب داشته باشند و در واقع از آن سوءاستفاده نمایند، متصرف غیرقانونی شناخته شده و به نوعی جرم خیانت در امانت را مرتکب شده‌اند.

در قانون تجارت نیز نوعی از خیانت در امانت بیان شده است که به شخصی اشاره می‌نماید که به شکل واسطه گری، وظیفه داشته است به نفع طرف مقابل کاری را انجام دهد و در برابر آن وجهی دریافت نماید اما در انجام وظیفه خود افراط یا تفریط کرده و به نحو درستی وظیفه خود را انجام نداده است.

در واقع این موارد از انواع خاص خیانت در امانت هستند و اثبات آن‌ها نیز شرایط متفاوتی دارد و می‌توان بیان کرد که همان دو نوع کلی از پرکاربردترین انواع خیانت در امانت می‌باشند.

مجازات جرم خیانت در امانت

مجازات جرم خیانت در امانت بسته به اینکه فعل فرد مرتکب ذیل ماده ۶۷۳ قرار بگیرد یا ۶۷۴ متفاوت است. فردی که مرتکب خیانت در امانت در موضوع ماده ۶۷۳ و در رابطه با سند سفید امضا شده باشد به یک تا سه سال حبس محکوم می‌شود.

فرد مرتکب خیانت در امانت موضوع ماده ۶۷۴ نیز که پیش‌تر در رابطه با آن توضیح داده شد و می‌تواند در اموال منقول و غیرمنقول و به هر نحوی خیانت در امانت انجام داده باشد به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

مجازات خیانت در امانت در قانون جدید

تعاریف مربوط به خیانت در امانت و دسته بندی آن‌ها در بخش تعزیرات و مواد مذکور آمده است اما نکته بسیار مهم در رابطه با مجازات جرم خیانت در امانت این است که این جرم به موجب ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی اصلاحی سال ۱۳۹۹ در ذیل جرایم قابل گذشت آمده است.

اینکه در سال ۱۳۹۹ جرم خیانت در امانت نیز به موارد ماده ۱۰۴ اضافه شده به این منظور است که در دسته جرائم قابل گذشت قرار گرفته و حداقل و حداکثر مجازات آن‌ها به نصف مقدار مذکور تغییر پیدا می‌کند.

بنابراین برای مثال در خیانت در امانت در مورد سایر اموال که می‌تواند منقول یا غیرمنقول باشد، مجازاتی که در نظر گرفته می‌شود ۳ ماه تا یک سال و نیم می‌باشد.

نحوه اثبات خیانت در امانت

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در رابطه با خیانت در امانت وجود دارد این است که فرد چگونه می‌تواند وقوع آن را اثبات نماید و در واقع بگوید که خیانت در امانت اتفاق افتاده است.

در مواردی که مال یک سند مکتوب مثل سفته، چک و اموال قابل اثبات باشد اثبات و شکایت فرد راحت‌تر است و می‌تواند با تطابق امضا و حضور شاهد و غیره آن را اثبات نماید.

در صورتی که اگر جرم خیانت در امانت در مورد یک مال صورت گرفته باشد فرد باید اثبات کند که آن مال را به مرتکب برای امانت سپرده است، سوءاستفاده او از مال را اثبات کند و دو شاهد برای اثبات آن بیاورد و در واقع از ادله اثبات جرم استفاده نماید که شامل اقرار، شهادت، قسامه و سوگند(که البته در خیانت در امانت کاربرد ندارد) و علم قاضی می‌باشد.

مدارک لازم جهت شکایت از خیانت در امانت

فردی که قصد شکایت از خیانت در امانت را دارد باید شکوائیه در دادسرا تنظیم نماید. متن آن را باید به صورت کامل پر کند و ادله‌ای که نشان دهنده وقوع این جرم است را به طور کامل شرح دهد.

مدارک لازم نیز عبارت اند از مدارک هویتی، رسید مال یا سندی که به دیگری انتقال داده‌اید، شکوائیه و دیگر مدارک مورد نیاز برای اثبات جرم خیانت در امانت.

شما می‌توانید با کمک یک وکیل یا مشاور حقوقی خبره در رابطه با خیانت در امانت و مدارک لازم برای شکایت از آن به صورت دقیق اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورید. در صورت نیاز به مشاوره از طریق لینک مشاوره حقوقی با ما در ارتباط باشید.

منبع: قوانین